Lịch Sử Tự Nhiên Của Tôn Giáo
(The Natural History of Religion)
David Hume
( ← ... tiếp theo )
Tiết. IV.
Những vị thần không được coi như những sáng tạo hay
những hình thành của thế giới
N 4. 1, Bea 44
Điểm duy nhất của gót học, trong đó chúng ta
sẽ tìm thấy một sự đồng thuận gần như phổ quát của loài người, đó là, có một quyền năng thông minh, vô hình
trong thế giới: Nhưng cho dù quyền năng này là tối cao hay phụ thuộc, dù chỉ
giới hạn trong một thực thể hay được phân phối giữa nhiều thực thể, những thuộc tính,
phẩm chất, quan hệ hay nguyên lý hành động nào phải được gán cho những thực thể
đó; liên quan đến tất cả những điểm này, có sự khác biệt lớn nhất trong những
hệ thống gót học phổ biến. Tổ tiên của chúng ta ở Châu Âu, trước khi kiến
thức và học thuật cổ điển
hồi sinh , cũng như chúng ta ngày nay, đã tin rằng có một Gót tối cao, tác giả
của Tự Nhiên, vị có quyền năng, dù trong
bản chất là vô hạn, không gì có thể thể kiểm soát được,
nhưng vẫn thường được thực hiện qua can thiệp của những thiên thần và những sứ giả, những người thực
hiện những mục đích thiêng liêng của ngài.
Nhưng họ cũng tin rằng toàn bộ thiên nhiên đều chứa đầy những quyền năng
vô hình khác; thần tiên, yêu tinh, elves, hồn
tinh; những sinh vật mạnh mẽ và quyền năng hơn loài người, nhưng vẫn kém hơn nhiều so
với những thực thể siêu phàm
sống trong cõi thần thánh quanh ngai cao của Gót. Bây giờ,
giả sử rằng bất kỳ ai, trong những thời đại đó, đã phủ nhận sự là-có của Gót và
những thiên thần của Ngài; chẳng lẽ sự bất kính của người này xứng đáng bị gọi
là thuyết không tin có gót, mặc dù người này vẫn đồng ý, bằng một lý luận
thất thường kỳ lạ nào đó, rằng những câu chuyện phổ biến về yêu tinh và thần
tiên đều là chính đáng và có cơ sở vững chắc? Sự khác biệt, một
mặt, giữa một người như vậy và một người chân thực tin có gót thì vô cùng lớn thế,
hơn khác biệt giữa người này và người tuyệt đối loại bỏ mọi quyền năng thông minh vô hình.
Và đây là một ngụy biện,
đơn thuần từ sự giống nhau ngẫu nhiên của
những tên gọi, với
không có bất kỳ một tương đồng ý nghĩa
nào, để xếp những ý kiến trái ngược nhau như vậy vào cùng một hàng ngũ tôn giáo.