Ngoài Những Lời Thơ Mùa Thu
(Besides the Autumn poets sing)
Emily Dickinson
Ngoài những lời thơ Mùa Thu
Còn đây vài ngày bình lặng
Trước tuyết đầu mùa chưa
rơi
Sau sương hè vừa tan biến
Vài sáng trong veo, gió
lạnh
Vài chiều mộc mạc, trầm
tư.
Hoa kim châm của Bryant đã
tàn
Lúa mì chín của
Thomson đã gặt
Suối vẫn thì thầm bên
bãi
Hoa thơm khép
cánh giữ hương
Tay chạm nghẹ nhàng kỳ
diệu
Mắt tiên ngủ say
trong rừng
Chú sóc còn đây lặng lẽ
Chia sẻ nỗi lòng cùng tôi
Xin Trời tâm hồn tôi tươi
Chịu được ý Trời gió bão!
Lê Dọn Bàn đọc – tạm dịch,
bản nháp thứ nhất
(Sep/2025)
Besides the Autumn poets
sing,
A few prosaic days
A little this side of the
snow
And that side of the Haze -
A few incisive mornings -
A few Ascetic eves -
Gone – Mr Bryant’s “Golden
Rod” -
And Mr Thomson’s “sheaves.”
Still, is the bustle in the
brook -
Sealed are the spicy valves
-
Mesmeric fingers softly
touch
The eyes of many Elves
-
Perhaps a squirrel may
remain -
My sentiments to share -
Grant me, Oh Lord, a sunny
mind –
Thy windy will to bear!
Emily Elizabeth Dickinson
1830 –1886
(Nghĩa từng câu:
Ngoài những gì những nhà
thơ viết về mùa thu
Còn có một vài ngày bình thường,
ngay trước trận tuyết đầu
mùa,
và ngay sau màn sương mùa
thu.
một vài buổi sáng se lạnh, sắc nét—
một vài buổi tối yên tĩnh,
đạm bạc —
những hoa kim châm vàng
nhà thơ William Cullen Bryant ca ngợi đã tàn
và những bó lúa vàng óng nhà thơ James Thomson mô tả đã gặt hái xong.
Dòng suối vẫn róc rách,
Những bông hoa thơm đã khép
lại;
Cảm giác như có bàn tay dịu
dàng, vô hình
Đang nhẹ nhàng khép mắt
những sinh vật nhỏ bé trong rừng.
Có lẽ một chú sóc vẫn quanh
đây
Chia sẻ những suy nghĩ thầm
lặng của tôi.
Lạy Chúa, xin ban cho con
một tâm hồn tươi sáng
Để con có thể luôn vui vẻ
và bình tĩnh
Ngay cả khi ý Ngài như gió
thu dữ dội.)
Besides the Autumn Poets Sing [1]
Trong khi những nhà thơ khác ca ngợi mùa
thu với sắc màu rực rỡ, với hoa vàng và lúa chín, Dickinson lại hướng về những
ngày tháng yên bình, không ồn ào “một chút bên này tuyết / Và bên kia sương
mù”. Bryant và Thomson say sưa với cảnh tượng ngoạn mục; Dickinson lắng nghe những khoảnh
khắc yên tĩnh, thoáng qua, gần như không thể nhận thấy của cuối mùa thu.Những
buổi sáng trong trẻo, tươi sáng và những buổi tối trầm ngâm mộc mạc giữ thế
giới trong hơi thở lơ lửng, nơi những khoảnh khắc bình thường ngân nga với ánh
sáng ẩn giấu và những trần tục biến thành kỳ diệu. [2]
Dòng suối róc rách khe khẽ dưới lớp sương
giá, trong khi những vỏ hạt giữ nguyên hương thơm thoang thoảng. Một ánh nhìn dịu
dàng, gần như huyền diệu chạm đến mắt của “những linh hồn rừng xanh” [3], và ngay cả một chú sóc đơn độc cũng nán lại, một người bạn đồng
hành lặng lẽ giữa thế giới tĩnh lặng. Dickinson cũng nán lại nơi đây, giữa những
khoảng không gian giao mùa, trong những khoảng lặng và những điều kỳ diệu nhỏ
bé mà người khác bỏ qua, khám phá ra một bản nhạc tinh tế, ngân nga bên dưới những
bình dị. Lời thì thầm – Xin cho tâm hồn tôi luôn tươi sáng và bình thản, để
có thể chịu đựng những gió bão của cuộc đời – không xin sự huy hoàng, nhưng chỉ một tinh
thần đủ trong sáng để chịu đựng thay đổi với thanh thản giữa dòng đời biến động.
Dickinson tìm thấy chất thơ trong sự tĩnh lặng
và tinh tế, trong những khoảnh khắc dễ bị bỏ qua: tiếng suối róc rách, những vỏ
hạt còn nguyên vẹn, những linh hồn rừng xanh say ngủ, ngay cả cả một chú sóc đơn độc nán lại giữa tĩnh lặng.
Giữa nắng cháy và sương giá, trong những ngày bình dị này, tâm hồn có thể lắng
nghe nhịp đập nhẹ nhàng của cuộc đời và tìm thấy âm nhạc ẩn giấu, rực rỡ của thế giới, chỉ hé
lộ cho những ai dừng lại và chú ý lắng nghe.
Lê Dọn Bàn tạm dịch – bản nháp thứ nhất
(Thu/2025)
http://chuyendaudau.blogspot.com/
http://chuyendaudau.wordpress.com
[1] Dickinson, Emily. Besides the Autumn Poets Sing. Trong Poems by
Emily Dickinson, Thomas Wentworth Higginson và Mabel Loomis
Todd biên tập, 1st series, 1890. Boston: Roberts Brothers, 1890. Tái bản trongThe
Poems of Emily Dickinson, R. W. Franklin biên tập, Cambridge, MA:
Belknap Press of Harvard University Press, 1998.
[2] Những nhà thơ viết về mùa thu nổi tiếng thời bấy giờ: William Cullen Bryant (1794–1878),
người ca ngợi hoa kim châm và vẻ đẹp của mùa thu, và James Thomson (1700–1748),
tác giả của tác phẩm The Seasons nhấn mạnh vào vụ mùa cuối mùa hè thu hoạch
phong phú nhấn mạnh những hình ảnh sống động, rực rỡ.
[3] Elves
