Bhikkhu Bodhi
Những người mới đến với đạo Phật thường
rất ngưỡng phục sự rõ ràng, trực tiếp và không ảo tưởng nhưng hết sức thực tiễn
của Dhamma vì nằm chìm trong những giảng dạy cơ bản, như Bốn Sự Thật Cao Quí,
Con Đường Tám Chân Chính, và Ba Học
Pháp. [1] Những giảng dạy này, rõ ràng như ánh
sáng ban ngày, đều sẵn sàng trong tầm tay tiếp nhận với bất kỳ một người chân
thành nào muốn tìm một con đường thoát khổ. Tuy nhiên, khi những người tìm
kiếm này gặp thuyết tái sinh, họ thường chùn bước, tự nhủ nó không có ý
nghĩa. Ở điểm này, họ nghi ngờ rằng giảng dạy đã đi lệch khỏi con đường dự
định, rơi từ đường cao tốc lớn của lý trí xuống suy nghĩ của ‘nếu-như’ và suy
đoán. Ngay cả những nhà diễn dịch đời nay của đạo Phật dường như cũng gặp
khó khăn trong việc giảng dạy tái sinh một cách chặt chẽ. Một số người gạt
bỏ nó như chỉ là một mảnh của khối hành lý văn hóa, siêu hình học India thời
cổ, rằng đức Phật đã giữ lại cái nhìn về thế giới trong thời ngài. Những
người khác giải thích nó như một ẩn dụ cho sự thay đổi của những trạng thái tâm
lý, với những cõi tái sinh được coi là biểu tượng cho những mô típ tâm lý
thường gặp trong văn học thần thoại [2]. Một số ít những nhà phê bình
thậm chí đặt câu hỏi về tính chân thực của những văn bản về tái sinh, cho rằng
chúng phải là những suy diễn khác biệt đã xen lẫn vào.