Monday, November 30, 2015

Plato – Parmenides (3)


Parmenides
(Παρμενίδης)

Plato 
(Πλάτων, Plátōn, 428/427– 348/347 TCN)







Diễn dịch Thứ Năm [160b–163b]
(D5) Nếu cái Một là-không, sau đó cái-Một là TD và ngược-với-TD trong tương quan với những cái khác

“Cho đến giờ như thế là tốt. Nhưng kế tiếp, không phải chúng ta phải xem xét hậu quả phải là những gì, nếu cái một là không có?” – “Vâng, chúng ta phải.” – “Sau đó, giả thuyết này sẽ là gì: ‘nếu một là không (có)?’ Nó có khác gì tất cả với giả thuyết này: ‘nếu không-mộtkhông’?” – “Dĩ nhiên nó khác.” – “Có phải nó chỉ khác, hay có phải khi nói ‘nếu không-một là không’, là hoàn toàn ngược lại với khi nói, ‘nếu một là không’? – “Hoàn toàn ngược lại” – “Nếu như một ai đó đã nói rằng, ‘nếu sự lớn rộng là không’, hoặc ‘nếu sự nhỏ bé là không’, hay bất cứ sự vật việc gì khác giống như thế, điều đó không phải sẽ rõ ràng trong từng trường hợp rằng – những gì người ấy nói – là một sự vật việc gì đó khác biệt?” – “Chắc chắn – “Vì vậy, bây giờ, cũng vậy, bất cứ khi nào người ấy nói, ‘nếu một là không’, không phải điều là rõ ràng rằng – những gì người ấy nói là không – thì khác biệt với những cái khác, và có phải chúng ta nhận ra những gì người ấy muốn nói có nghĩa gì?” – “Chúng ta có,” – “Vì vậy, người ấy nói về một sự vật việc gì đó, điểm thứ nhất, có thể biết được, và điểm thứ nhì, khác biệt với những cái khác, bất cứ khi nào người ấy nói “một”, cho dù người ấy gán ghép là-có hay sự không có vào nó, vì chúng ta vẫn biết sự vật việc gì được nói là không có, và rằng nó thì khác biệt với những cái khác. Không phải thế sao?” – “Tất yếu.” [1]

Thursday, November 12, 2015

Plato – Parmenides (2)

Parmenides
(Παρμενίδης)

Plato 
(Πλάτων, Plátōn, 428/427– 348/347 TCN)










Diễn dịch thứ nhì [142b–155e]
(D2) Nếu cái Một là-có, sau đó cái-Một là TD (Phần/Toàn thể, Một/Nhiều, Giới hạn/Vô hạn, Giống/Không giống,Yên nghỉ/chuyển động; Ngang bằng/không ngang bằng, ...) và ngược-với-TD (ngược-với Phần/ngược-với Toàn thể; ngược-với Một/ ngược-với Nhiều; ngược-với giới hạn/ ngược-với-vô hạn; ngược-với giống/ ngược-với không-giống;...) trong tương quan với chính những cái khác

(Dẫn nhập)

 [142b]
“Bạn có muốn trở về với giả thuyết từ bắt đầu, với hy vọng có thể đưa ra ánh sáng một loại kết quả khác, khi chúng ta xem xét lại chi tiết của nó?” – “Tôi thực muốn vậy.” – “Nếu cái một (có), chúng ta đang nói, không phải hay sao, rằng chúng ta phải đồng ý về những hệ quả đưa đến cho nó, bất kể dù chúng xảy ra là những gì?” – “Vâng.” – “Hãy xem xét từ bắt đầu: nếu cái một là, có thể nào nó , nhưng không dự phần vào là-có? [1]” – “Nó không thể.” – “Như thế, cũng sẽ có là-có của cái một, và cái đó thì không cũng là một như cái một. Vì nếu nó đã là (một như cái một), nó đã không thể là là-có của cái một, và cái một cũng không thể dự phần vào nó. Về mặt ngược lại, khi nói rằng cái một , sẽ là giống như khi nói rằng một là một. Nhưng lần này đó thì không là giả thuyết, cụ thể là, những hệ quả phải là những gì, nếu một là một, nhưng nếu một . [2] Không phải vậy sao? “– “Dĩ nhiên.” – “Đó có phải vì “” chỉ định một gì đó khác hơn là “một”? – “Tất yếu.” – “Như thế, bất cứ khi nào một ai đó, để ngắn gọn, nói “một là,” có phải điều này sẽ đơn giản có nghĩa rằng cái một dự phần vào là-có?” – “Chắc chắn rồi”.

Sunday, November 1, 2015

Plato – Parmenides


Parmenides
(Παρμενίδης)

Plato 
(Πλάτων, Plátōn, 428/427– 348/347 TCN)








Dẫn nhập của người biên tập bản tiếng Anh


Triết gia nổi tiếng Parmenides là nhân vật trung tâm của đàm thoại này. Ông, không phải Socrates, điều khiển cuộc thảo luận triết học – nếu Plato có một “người phát ngôn” ở đây, đó là Parmenides. Socrates được miêu tả như một nhà triết học trẻ đầy hứa hẹn và rất thông minh nhanh trí – ông hoàn toàn là một thiếu niên, mới chỉ bắt đầu sự chuyên nghiệp của mình trong ngành học này – là người cần suy nghĩ với cố gắng nhiều tích cực hơn và dài lâu hơn, trước khi ông sẽ có một sự nắm vững thoả đáng về bản chất của thực tại: Socrates này là một nhà siêu hình học vừa chớm nở, không phải là nhà tư tưởng thuần túy đạo đức của Apology và những đàm thoại Socrates khác.