Bảy Bài Giảng Ngắn Về
Vật Lý
Carlo Rovelli
(Seven Brief Lessons on
Physics)
BÀI GIẢNG THỨ HAI
Quanta
Hai cột trụ của vật lý thế kỷ 20 – thuyết
tương đối tổng quát, đã nói về nó trong bài giảng thứ nhất và cơ học quantum, vốn
tôi đang nói về nó ở đây – chúng không thể nào khác nhau được hơn nữa. Cả
hai lý thuyết đều dạy chúng ta rằng cấu trúc đúng thực của tự nhiên, nếu so
với như nó hiện bên ngoài, thì tinh tế hơn nhiều. Nhưng thuyết tương đối
tổng quát là một khối ngọc nén: được nghĩ ra từ não thức duy nhất, của
Albert Einstein, nó là một viễn kiến đơn giản và mạch lạc về lực hấp dẫn,
không gian và thời gian. Cơ học quantum, hay ‘thuyết quantum’, mặt khác, đã dành được sự thành công thực nghiệm không
gì sánh bằng và đã dẫn đến những ứng dụng làm thay đổi đời sống hàng ngày của
chúng ta (cômputơ mà tôi dùng để viết, thí dụ); thế nhưng sau hơn
một thế kỷ nó ra đời, nó vẫn còn phủ kín trong sự bí ẩn và không thể thấu
hiểu hoàn toàn được.