Harari – Huyền thoại về Tự do

Huyền thoại về Tự do

(The Myth of Freedom)

Yuval Noah Harari

Chính phủ và những tập đoàn sẽ sớm biết bạn giỏi hơn bạn biết chính mình. Lòng tin vào ý tưởng ‘ý chí tự do’ đã trở thành nguy hiểm.

Seneca – Về sự ngắn ngủi của đời người

Về sự ngắn ngủi của đời người

De Brevitate Vitae

Lucius Annaeus Seneca (khoảng 4 – 65 TCN)

1.

Lucius Annaeus Seneca (4 TCN – 65), chính khách, triết gia, luật gia, học giả và tác giả, sinh quán ở Corduba (Spain) nhưng trưởng thành và được giáo dục – về tu từ học và triết học – ở Rome. Cha ông là Lucius, hay Marcus Annaeus Seneca (Seneca the Elder – Seneca Trưởng lão), học giả, nhà tu từ học nổi tiếng; anh ông là Lucius Junius Gallio Annaeanus, và cháu ông là nhà thơ Lucan. Seneca có một sự nghiệp chính trị rất thành công với nhiều t bi kịch hăng trầm. Ngay cả một liệt kê những biến cố (và dù không đầy đủ) trong đời ông cho thấy Seneca có nhiều cơ hội để suy ngẫm về những tình cảm cuồng nhiệt, những nguy cơ của tham vọng, và cách thức trong đó đời sống của chính trường khác với đời sống của theo đuổi triết học. Vốn là những chủ đề trong những tác phẩm của ông. Ông bị buộc tội ngoại tình với em gái của Hoàng đế Caligula, và do đó năm 41 bị đày tới đảo Corsica; đã từng là “gia sư” của Nero khi ông hoàng này còn là một thiếu niên. Seneca là một trong những cố vấn của Nero sau khi ông hoàng này lên ngôi hoàng đế Rome năm 54; mặc dù ông yêu cầu được cho về hưu nhung vẫn phải tiếp tục vai trò cố vấn này trong quãng thời gian ngày càng trở nên khó khăn cho bất cứ ai gần Nero; Seneca đã bị buộc tội đồng lõa trong âm mưu của Pison để giết Nero, và buộc phải tự tử năm 65. Gần giống như Socrates, Seneca đã tự cắt mạch máu, ở cổ tay, rồi ở chân sau đầu gối, trong bồn nước nóng để tự kết liễu đời mình.