MUSES
Lý Đông A
(1920 - ?)
Văn nghệ tự
thân không có sứ mệnh, nhưng người làm văn nghệ có thể có sứ mệnh; vì con người
bao giờ cũng gắn buộc với thời và không, và hoạt động văn nghệ trong cứu cánh
là hướng ngoại; văn nghệ chỉ có-với và có-giữa con người. Vẽ tranh, làm thơ,
viết văn, soạn nhạc; người khác sẽ xem, đọc, nghe, ngắm, dù muốn hay không, tác
động theo đến và độc lập với người sáng tạo; đưa một tác phẩm vào đời như thả một
viên sỏi xuống mặt nước, những vòng sóng sẽ lan tỏa, lớn nhỏ, xa gần. Thế nên,
nếu không thể tránh, tốt hơn hãy là tác động ý thức, hiểu rằng sự sống trên
giấy mực sắc màu này dù nhỏ đến đâu cũng sẽ chạm những sự sống khác, va vào máu
xương khác và có thể chuyển nhịp tim người vẫn đập; nên nó có thể chở một ý nhỏ,
hay mang một cứu cánh lớn nào đó, nghĩa là làm
văn nghệ mang sứ mệnh với đồng
loại, nội dung sứ mệnh đó cũng tùy thuộc thời đại và xã hội.
Không ý
thức được hay từ chối sứ mệnh của mình – người
làm văn nghệ sẽ thành
bọn “mõ chợ”, tệ hơn sẽ là tiếng “chó sủa”, hay chỉ “đồ đùa”
cho những thế lực có-tiền và có-quyền, hay thảm hại nhục nhã nhất, thành “đồ
chơi” trong tay “bọn tục”; như thấy quanh chúng ta.