(The Natural History of Religion)
David Hume
Tiết XI.
Về hợp lý hay phi
lý.
N 11.1, Bea 65
Đây là một quan sát
khác có cùng mục đích và là một
bằng chứng mới cho thấy sự băng
hoại của những điều tốt
nhất sẽ sinh ra những điều tồi tệ nhất.
Nếu chúng ta xem xét, không thành kiến, thần thoại của người
ngoại giáo cổ xưa, như được chứa đựng trong
những nhà thơ, chúng ta sẽ không tìm ra trong đó bất kỳ sự phi lý quái dị nào như
chúng ta có thể dễ dàng hiểu lúc đầu. Đâu là khó khăn trong việc
hình dung rằng những sức mạnh
hay nguyên lý giống nhau, bất kể chúng là gì, đã hình thành nên thế giới hữu
hình này, con người và động vật, cũng
đã tạo ra một loài
sinh vật thông minh, có bản chất tinh tế hơn và quyền lực lớn hơn những loài
còn lại? Việc những sinh vật này có thể thể hiện khuynh hướng thất thường,
trả thù, đam mê và ngay cả dâm đãng là điều dễ
dàng hình dung được; cũng như không có hoàn cảnh nào trong chúng ta dễ gây ra những tệ
nạn như vậy, hơn là sự cho phép của quyền lực tuyệt đối. Và tóm lại, toàn bộ hệ
thống thần thoại thì rất tự nhiên, đến nỗi, trong vô số hành tinh và những thế giới trong vũ trụ này, dường như rất có
thể xảy ra rằng, ở đâu đó, nơi này hay
nơi khác, nó thực sự được đem
vào thực hiện.
Lê Dọn Bàn tạm dịch – bản nháp thứ nhất
(Jan/2025)
http://chuyendaudau.blogspot.com/
http://chuyendaudau.wordpress.com
[1]
Brasidas là một vị tướng Spartan quý tộc (445 TCN - 422 TCN)
được biết đến với sự dũng cảm và tài lãnh đạo của mình trong Chiến tranh
Peloponnesian. Vị thánh đạo Catô được nhắc đến ở đây có thể là Robert
Bellarmine (1542–1621), một tu sĩ dòng Tên người Ý và là hồng y, được biết đến
với sự khiêm nhường, lòng mộ đạo và sự bảo vệ đức tin đạo Catô.
