CHUYỆN ĐÂU ĐÂU: June 2015

Monday, June 29, 2015

Harari – Sapiens: một Lịch sử Ngắn gọn của loài Người (07)

Sapiens: A Brief History of Humankind

Yuval Noah Harari

Sapiens: một Lịch sử Ngắn gọn của loài Người

(tiếp theo ...)

Phần Ba

Sự Thống nhất của Loài người

Hình 24. Những người hành hương quanh toà nhà Ka’aba ở Mecca.

Harari – Sapiens: một Lịch sử Ngắn gọn của loài Người (06)

Sapiens: A Brief History of Humankind

Yuval Noah Harari

Sapiens: một Lịch sử Ngắn gọn của loài Người
(←... tiếp theo)

Trí nhớ quá mức chất chứa

Tiến hoá không phú cho con người khả năng để chơi bóng tròn. Đúng, nó đã đem lại kết quả là có chân để đá, khuỷu tay để va thúc vướng lỗi, và mồm miệng để chửi thề, nhưng tất cả những điều này đem cho chúng ta khả năng để hành động có lẽ là thực hành những cú đá phạt đền với chính chúng ta mà thôi. Để có được một trò thể thao với những người lạ, chúng ta gặp ở sân trường vào một buổi chiều bất kỳ nào đó, chúng ta không chỉ phải hòa hợp làm việc cùng với mười đồng đội vốn chúng ta có thể chưa bao giờ gặp trước đây, chúng ta cũng cần phải biết rằng mười một cầu thủ của đội đối lập cũng chơi đúng theo cùng những quy luật. Những động vật khác có dấn mình với những con thú lạ trong những dạng thức xông xáo tích cực, nhưng chúng làm như vậy chủ yếu là theo bản năng – những con chó con trên toàn thế giới có những quy tắc cho lối chơi mạnh bạo hung hăng vốn đã được “gài dây bắt mạch điện” vào trong những gene của chúng. Nhưng những con người tuổi teen không có gene để chơi đá bóng. Dẫy vậy, chúng vẫn có thể chơi trò chơi này với những người hoàn toàn xa lạ, vì chúng tất cả đã học được một tập hợp gồm những ý tưởng về bóng đá giống hệt nhau. Những ý tưởng này đều hoàn toàn là tưởng tượng, nhưng nếu mọi người cùng chia sẻ chúng, chúng ta tất cả có thể chơi trò chơi.

Harari – Sapiens: một Lịch sử Ngắn gọn của loài Người (05)

Sapiens: A Brief History of Humankind

Yuval Noah Harari

Sapiens: một Lịch sử Ngắn gọn của loài Người

(tiếp theo ...)

Xây những tổ chức xã hội theo hình Pyramid

Cách mạng Nông nghiệp là một trong những biến cố gây bất đồng ý kiến gay gắt nhất trong lịch sử. Một số người thuộc phái ủng hộ mạnh mẽ tuyên bố rằng nó đã đặt loài người trên con đường dẫn tới sự thịnh vượng và tiến bộ. Những người khác nhấn mạnh rằng nó dẫn đến đoạ đày trầm luân. Đây là bước ngoặt, họ nói, nơi Sapiens dứt bỏ sự cộng sinh mật thiết của nó với thiên nhiên và chạy hết tốc lực về phía tham lam ích kỷ và sự tha hóa. Dù con đường dẫn về hướng nào đi nữa, đã không có quay trở lại. Trồng tỉa và chăn nuôi đem cho khả năng để những khối dân số tăng lên quá triệt để và nhanh chóng khiến không một xã hội canh nông phức tạp nào nếu quay lại với săn bắn hái lượm còn có thể tiếp tục duy trì chính nó được lâu dài như cũ. Khoảng 10.000 TCN, trước khi chuyển sang canh nông, quả đất là nhà ở của khoảng 5 đến 8 triệu người kiếm ăn du mục. Bước sang thế kỷ thứ nhất, chỉ có 1-2 triệu người vẫn kiếm ăn hái lượm (chủ yếu tại Australia, America và Africa), nhưng con số của họ đã là rất thấp, không đáng kể so với 250 triệu những nhà nông của thế giới. [1]