(Language
and Mind)
Noam
Chomsky
7
Sinh-Ngôn Ngữ Học Và Khả Năng Con Người
Tôi muốn nói vài lời về những gì đã đi đến được gọi là “quan điểm sinh-ngôn
ngữ học”, vốn đã bắt đầu hình thành nửa thế kỷ trước đây, trong
những thảo luận giữa một ít sinh viên ban tiến sĩ, những người chịu nhiều ảnh
hưởng của những phát triển trong sinh học và toán học trong những năm đầu sau chiến tranh, gồm nghiên cứu về phong tục học
mới được biết đến ở nước Mỹ. Một trong số họ là Eric Lenneberg, người có nghiên
cứu nền tảng Biological Foundations of Language, năm 1967, vẫn là một tài
liệu cơ bản của lĩnh vực. Vào thời điểm đó, những trao đổi đáng kể đã được tiến
hành, gồm những hội thảo liên ngành và hội nghị quốc tế. Môn học có ảnh hưởng
sâu rộng nhất, vào năm 1974, lần đầu tiên được gọi là “sinh-ngôn ngữ học”.
Nhiều câu hỏi quan trọng dẫn đầu đã thảo luận ở đó vẫn còn sống đọng cho đến
ngày nay.
Một trong những câu hỏi này, được đưa lên nhiều lần như “một trong những
câu hỏi cơ bản được đặt ra từ quan điểm sinh học”, là mức độ vốn những nguyên
tắc rõ ràng của ngôn ngữ, gồm cả một số nguyên tắc chỉ mới được đưa ra ánh sáng
gần đây, là duy nhất cho hệ thống nhận thức này. Một câu hỏi ngay cả còn cơ bản
hơn từ quan điểm sinh học là ngôn ngữ có thể đem cho một giải thích trên nguyên
tắc nhiều đến đâu? liệu những yếu tố tương đồng có thể được tìm thấy trong
những lĩnh vực hay sinh vật khác hay không. Cố gắng để gọt dũa những câu hỏi
này và khảo sát chúng cho ngôn ngữ đã được gọi là “chương trình tối giản” trong
những năm gần đây, nhưng những câu hỏi này nảy sinh với bất kỳ hệ thống sinh
học nào và độc lập với sự thuyết phục về mặt lý thuyết, trong ngữ học và những
lĩnh vực khác. Trả lời cho những câu hỏi này không chỉ là nền tảng để hiểu bản
chất và hoạt động của những sinh vật và những hệ thống phụ của chúng nhưng còn
là cơ bản để khảo sát sự tăng trưởng và tiến hóa của chúng.
Quan điểm sinh-ngôn ngữ học xem ngôn ngữ của một người ở tất cả những phương diện của nó – âm thanh, ý nghĩa, cấu trúc – như một trạng thái của một số thành phần của não thức, hiểu “não thức” theo nghĩa của những nhà khoa học thế kỷ 18 đã nhận ra rằng sau khi Newton phá hủy ““triết học cơ học”, dựa trên khái niệm trực giác của một thế giới vật chất, không còn vấn đề não thức-cơ thể mạch lạc nào nữa, và chúng ta chỉ có thể coi những phương diện của thế giới “gọi là tâm lý” như kết quả của “một cấu trúc hữu cơ như cấu trúc của bộ óc, “ như nhà hóa học-triết gia Joseph Priestley đã nhận xét.
(Aug/2024)
http://chuyendaudau.blogspot.com/
http://chuyendaudau.wordpress.com
