Phaedo
(Về Hồn-người)
(Φαίδων,
Phaidōn)
Plato
(Πλάτων, Plátōn, 428/427– 348/347 TCN)
(88c)
Khi chúng tôi nghe những gì họ đã nói, chúng tôi tất
cả đều đã chán nản thất vọng, như chúng tôi đã bảo với
nhau về sau này. Chúng tôi đã được những lập luận trước đó hoàn toàn thuyết phục,
và họ xem dường đã lại làm chúng tôi rối rắm không biết đâu vào đâu lần nữa, và
đưa chúng tôi đến nghi ngờ, không chỉ những gì đã được nói xong rồi, nhưng cũng
đến những gì đang sắp sửa nói nữa, vì e rằng chúng tôi là những người vô dụng về
lĩnh vực phê bình, hay đối tượng chính nó đã được thú nhận không có sự chắc chắn.
ECHECRATES: có những gót làm chứng, Phaedo, bạn có sự
đồng cảm của tôi, vì khi tôi lắng nghe bạn giờ đây, tôi thấy mình nói với chính
mình: “lập luận nào chúng ta sẽ tin cậy, lập luận đó của Socrates, vốn đã hết sức
thuyết phục, giờ đây rơi xuống thành mất tin cậy”. Phát biểu rằng hồn người là một
loại nào đó của sự hài hoà đã có một bám chặt ngạc nhiên khác thường trong tôi,
lúc này và mãi mãi, và khi nhắc đến nó, làm tôi nhớ lại rằng chính tôi trước
đây đã có suy nghĩ như vậy. Và bây giờ tôi lại rất cần, tựa như trở lại từ bắt đầu,
một số lập luận khác để thuyết phục tôi rằng hồn người không chết cùng với con
người. Nói cho tôi biết, Zeus ơi, sau đó Socrates giải quyết lập luận như thế
nào. Có phải ông rõ ràng là ngã lòng thất vọng, như bạn nói mọi người đã thế,
hoặc là ông không, nhưng lặng lẽ đi đến cứu lấy lập luận của mình, và có phải
ông đã làm như vậy một cách đáp ứng mong đợi, hay vẫn chưa đầy đủ thỏa đáng?
Hãy kể cho chúng tôi tất cả mọi điều, xin hãy thật chính xác, nhiều đến mức bạn
có thể chính xác được.